Zapraszamy na zdalne Seminarium Mercuriale w Instytucie Filologii Klasycznej UW, które odbędzie się w środę 3 grudnia o godz. 18.30 za pośrednictwem Google Meet, link
https://meet.google.com/sbf-oyav-jys.
Prof. dr hab. Piotr Bering (Instytut Filologii Klasycznej UAM)
wygłosi referat pt.
Czego jeszcze nie wiemy o teatrze średniowiecznym?
Streszczenie:
Pomimo że badania nad teatrem średniowiecznym liczą sobie prawie 150 lat, to ciągle jego obraz nie jest kompletny. Pominąwszy wyjątkowe sytuacje, jak odkrycie nowych przekazów źródłowych, część problemów wynika (lub wynikała) z odmiennych sposobów interpretacji, co nierzadko prowadzi do zażartych sporów.
Chciałbym skupić się na trzech zagadnieniach. Pierwsze to wzajemne relacje pomiędzy łaciną a językami narodowymi. Swoista gra dwóch kodów językowych jest przede wszystkim widoczna w dramacie liturgicznym. Z jednej strony może to być użyteczne narzędzie inscenizacyjne, lecz z drugiej wskazuje na nieustalony jeszcze do końca status języka narodowego. O ile w dramaturgii francuskiej spotyka się z wyraźną granicą w użyciu łaciny, o tyle u nas łacina współistniała długo z polszczyzną, która musiała wywalczyć sobie prawo do zaistnienia w literaturze. Najdogłębniej zjawisko to zbadano dla obszaru niemieckojęzycznego (R. Wimmer 1974), ale także i tu brak pełnego wyjaśnienia okoliczności kolejnych awansów języka narodowego.
Drugi problem dotyczy komizmu w komedii elegijnej. Gatunek ten budzi od dziesięcioleci kontrowersje. Główną z nich jest możliwość inscenizacji. W związku z tym warto przyjrzeć się, jak zbudowany jest komizm w tych utworach. Wiele komicznych sytuacji trzeba usłyszeć albo zobaczyć. Kwestie wypowiadane „na boku” także najbardziej śmieszą w trakcie przedstawienia, a nie lektury.
Trzeci problem jest związany z możliwą sceną wykorzystywaną w późnym średniowieczu. Czy była to nadal scena symultaniczna, charakterystyczna dla misteriów, czy próbowano wystawiać sztuki na nowo odkrytej scenie celkowej (Terencjuszowskiej)? Niestety, nawet wykład Andrzeja Grzymały z Poznania na Akademii Krakowskiej nie ułatwia wyjaśnienia tej kwestii, ani nie są pomocne ówczesne didaskalia. Co więcej, według tekstu Historyji o Chwalebnym Zmartwychwstaniu Pańskim, można ją było wystawiać nawet na cmentarzu.
Gorąco zapraszamy wszystkich zainteresowanych!
Mikołaj Szymański
Jan Kwapisz